Garanti BBVA Ödeme Sistemleri (GÖSAŞ), Türkiye’de kartlı ödemelerin 2023 yılındaki durumunu gözler önüne seren etkileyici bir araştırmanın sonuçlarını BKM verileri üzerinden açıkladı. “Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2023” başlıklı bu araştırma, banka ve kredi kartı kullanımının yanı sıra e-ticaretin hızla büyüdüğü ve temassız ödemelerin ağırlık kazandığı dikkat çekici verilere ışık tutuyor.
Araştırma, 2023 yılı sonunda Türkiye’deki toplam banka ve kredi kartı adedinin bir önceki yıla göre yüzde 17’lik bir artışla 397 milyon adede ulaştığını gösteriyor. Bu artışın özellikle kredi kartlarındaki yükselişle desteklendiği belirtilirken, toplam harcamaların 8 trilyon 241 milyar TL’ye çıkarak 2022’ye kıyasla yüzde 122’lik bir artışa işaret ediyor.
| Araştırma Kapsamı | 2023 Sonu İtibarıyla |
|---|---|
| Toplam Banka ve Kredi Kartı Adedi | 397 Milyon Adet (118 Milyon Kredi Kartı, 279 Milyon Banka Kartı) |
| Kartlarla Yapılan Alışveriş Harcamaları | 8 Trilyon 241 Milyar TL |
| Kredi Kartı ile Yapılan Harcamaların Payı | 6 Trilyon 699 Milyar TL |
| Toplam Harcama Rakamındaki Artış Oranı (2022’ye Göre) | %122 (2022: 3 Trilyon 708 Milyar TL) |
| Kredi Kartı ile Yapılan Harcamaların % Peşin / % Taksitli | %75 Peşin / %25 Taksitli |
| Taksitli Alışverişlerde E-Ticaret Payı (2022’ye Göre) | %53 (2022: %50) |
Kredi kartı harcamalarının yüzde 75’inin peşin, yüzde 25’inin ise taksitli gerçekleştiği görülüyor. Taksitli alışverişlerde e-ticaretin payının yüzde 53’e yükseldiği belirtilirken, kredi kartıyla yapılan e-ticaret harcamalarında peşin alışveriş oranının yüksek olduğu vurgulanıyor.
2023’te kredi kartlarının en çok kullanıldığı kategori yüzde 24 ile market olurken, elektrik-elektronik eşya/bilgisayar yüzde 9 ile ikinci sırada yer alıyor. Satış-servis-yedek parça sektöründe ise yüzde 157’lik bir artış gözlemleniyor.
Kategoriye Göre Kredi Kartı Harcamaları İstatistikleri
| Kategoriye Göre Kredi Kartı Harcamaları | 2023 Yılı Yüzdeleri |
|---|---|
| Market | %24 |
| Elektrik-Elektronik Eşya/Bilgisayar | %9 |
| Giyim | %7 |
| Yapı Malzemeleri | %7 |
| Akaryakıt | %7 |
| Satış-Servis-Yedek Parça | En Yüksek Artış: %157 |
GÖSAŞ’ın araştırması, temassız ödemelerin giderek yaygınlaştığını gösteriyor. 2023 sonu itibarıyla temassız işlem adedinin yüzde 39 artarak 5,5 milyar adede ulaştığı belirtilirken, kartla yapılan yüz yüze işlemlerin yüzde 63’ünün temassız gerçekleştiği ifade ediliyor.
Temassız Ödeme 2023 Yılı Verileri
| Temassız Ödemeler | 2022’den 2023’e Değişim |
|---|---|
| Temassız İşlem Adedi (Milyar) | 4 Milyar’dan 5,5 Milyar’a (%39 Artış) |
| Kartla Yapılan Yüz Yüze İşlemlerde Temassız İşlemlerin Payı | %63 (Her 10 Kartlı İşlemin 6’sı Temassız) |
E-ticaret sektöründeki büyüme devam ederken, kredi kartıyla yapılan harcamaların toplam içindeki payı yüzde 31’e yaklaşıyor. Kuyum-mücevherat sektöründe yüzde 208’lik bir artışla öne çıkan e-ticaret harcamalarının, özellikle elektrik-elektronik eşya/bilgisayar kategorisinde yüzde 60’lık bir paya sahip olduğu vurgulanıyor.
| E-Ticaret Harcamaları | 2023 Yılındaki Değerler |
|---|---|
| Kredi Kartı ile E-Ticaret Harcamaları Hacmi | 2 Trilyon 61 Milyar TL |
| E-Ticaret Harcamalarının Toplam Kartlı Harcamalar İçindeki Payı | %31 (2022: %29,1) |
| E-Ticaret Harcamalarındaki Yıllık Artış Hızı | %28-30 Aralığında |
| E-Ticaret Harcamalarının En Fazla Arttığı Sektörler | Kuyum-Mücevherat (%208), Giyim (%151), Eğitim (%151) |
| E-Ticaret Harcamalarının En Az Arttığı Sektörler | Market (%118) |
| E-Ticaret Harcamalarının En Yüksek Paya Sahip Olduğu Sektör | Elektrik-Elektronik Eşya/Bilgisayar (%60) |
Bu araştırma, Türkiye’nin kartlı ödemelerdeki dinamik yapısını ve tüketicilerin alışveriş tercihlerindeki değişimleri detaylı bir şekilde ortaya koyarken, finansal alanda yaşanan evrimin önemli bir göstergesi olarak öne çıkıyor.
