Dustin Klebe, Lukas Wolf ve Chris Aeberli tarafından kurulan Sonia, kullanıcılara iOS uygulaması üzerinden metin veya sesli iletişim kurarak terapi hizmeti sunan bir yapay zeka terapistini tanıttı. Sonia‘nın amacı, depresyon, stres ve anksiyete gibi sorunlardan uyku problemlerine kadar geniş bir yelpazede destek sağlamak. Klebe‘nin belirttiğine göre, Sonia‘nın her bir tepkisi, durumu farklı terapötik perspektiflerden analiz eden yaklaşık yedi ek dil modeli çağrısını içeriyor.
Yapay zeka tabanlı terapinin etkinliği konusundaki tartışmalar devam ediyor. Bir araştırma, OpenAI‘ın ChatGPT‘sini zihinsel sağlık danışmanlığı için kullananların %80’inin bu yöntemi geleneksel terapiye iyi bir alternatif olarak gördüğünü ortaya koyarken, başka bir rapor chatbotların depresyon ve anksiyeteye bağlı belirtileri azaltmada etkili olabileceğini buldu. Ancak, terapist ve danışan arasındaki insan bağlantısının, zihinsel sağlık tedavisinin başarısında en iyi öngörücülerden biri olduğu iyi biliniyor.
Sonia, jeneratif yapay zeka modelleri kullanarak kullanıcıların söylediklerini analiz eder ve yanıtlar. Ayrıca, bilişsel davranışçı terapi tekniklerinden yararlanarak, konuşmalardan ve görselleştirmelerden elde edilen içgörüleri pekiştirmeye yönelik “ödevler” verir. Uygulama, kullanıcılardan aylık 20 dolar veya yıllık 200 dolar ücret alıyor.
Sonia‘nın kurucularının psikoloji alanında bir geçmişi olmasa da, psikologlarla danışmanlık yapıldığını ve yeni bir bilişsel psikoloji mezunu işe alındığını belirtti. Sonia ayrıca tam zamanlı bir klinik psikolog istihdam etmeyi planlıyor.
Klebe, “İnsan terapistleri veya insan tarafından yürütülen fiziksel veya sanal zihinsel sağlık bakım hizmetleri sağlayan herhangi bir şirketi rakip olarak görmüyoruz” dedi. Sonia‘nın FDA onayı almadığına dikkat çeken Klebe, daha ciddi senaryolar için ek algoritmalar ve modeller geliştirdiklerini ve acil durumları tespit ederek kullanıcıları ulusal yardım hatlarına yönlendirdiklerini belirtti.
Sonia‘nın kullanıcı gizliliği konusundaki duruşu da merak konusu. Klebe, terapiyi yönetmek için yalnızca bir kullanıcının yaşı ve adı gibi “mutlak minimum” kişisel bilgilerin saklandığını söyledi. Ancak, konuşma verilerinin nerede, nasıl ve ne kadar süreyle saklandığını belirtmedi.
Sonia, şu anda 8.000 kullanıcıya ve aralarında Y Combinator, Moonfire, Rebel Fund ve SBXi‘nin de bulunduğu yatırımcılardan 3.35 milyon dolar finansman desteğine sahip. Şirket, uygulamayı çevrimiçi portalları aracılığıyla bir kaynak olarak sunmak için adı açıklanmayan zihinsel sağlık kuruluşları ile görüşmelerde bulunuyor. App Store‘daki Sonia değerlendirmeleri oldukça olumlu ve birkaç kullanıcı chatbot ile konuşmanın bir insan terapistten daha kolay olduğunu belirtiyor.
Ancak, bu iyi bir şey mi? Bugünün chatbot teknolojisi, verdiği tavsiyelerin kalitesinde sınırlı ve bir sorunun daha ince belirtilerini fark etmeyebilir. Ayrıca, chatbotların yanıtları, eğitim verilerindeki Batı yanlılıklarından etkilenir ve bu da, özellikle İngilizce’nin ikinci dili olduğu durumlarda, bir kişinin zihinsel hastalıklarını ifade etme biçimindeki kültürel ve dilsel farklılıkları kaçırma olasılığını artırır.
En kötü senaryoda, chatbotlar kontrolden çıkabilir. Geçen yıl, National Eating Disorders Association insanları chatbot ile değiştirdiği için eleştirilere maruz kalmış ve bu chatbot, yeme bozuklukları olan insanlara tetikleyici kilo verme ipuçları vermişti.
Klebe, Sonia‘nın insan terapistlerin yerini almak istemediğini vurguladı. “Zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele eden ancak insan terapiste erişemeyen ya da istemeyen milyonlarca insan için bir çözüm inşa ediyoruz. Talep ve arz arasındaki büyük boşluğu doldurmayı hedefliyoruz” dedi.
Gerçekten de bir boşluk var — hem profesyonellerin hasta oranı açısından hem de tedavi maliyetleri ile çoğu hastanın karşılayabileceği miktar arasında. ABD‘nin yarısından fazlası, zihinsel sağlık bakımına yeterli coğrafi erişime sahip değil ve yakın tarihli bir anket, zihinsel sağlık durumu olan ABD‘li yetişkinlerin %42’sinin bakım alamadığını çünkü karşılayamadıklarını ortaya koydu.
Scientific American‘da yayımlanan bir makale, terapi uygulamalarının “endişeli sağlıklı” yani terapiyi ve uygulama aboneliklerini karşılayabilecek insanlar için olduğunu, ancak en risk altında olan ve nasıl yardım arayacaklarını bilmeyen izole bireyler için olmadığını belirtiyor. Aylık 20 dolarlık ücret, Sonia‘yı tam anlamıyla ucuz yapmıyor ancak Klebe bunun tipik bir terapi seansından daha ucuz olduğunu savunuyor.
Klebe, “Sonia‘yı kullanmaya başlamak, bir insan terapist görmekten çok daha kolay; bir terapist bulmayı, dört ay boyunca bekleme listesinde olmayı, belirli bir zamanda oraya gitmeyi ve 200 dolar ödemeyi gerektirir. Sonia, bir insan terapistin kariyeri boyunca göreceği hastalardan daha fazlasını zaten gördü” dedi.
Umarım, Sonia‘nın kurucuları uygulamanın ele alabileceği ve ele alamayacağı konular hakkında şeffaf kalmaya devam eder.
