Doruk Nilüfer Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Meltem Öner Karaçay, sıtmanın ciddi sonuçlara yol açabilecek paraziter bir enfeksiyon olduğunu ve insandan insana dişi anofel sineklerinin ısırmasıyla bulaştığını belirtti. “Sıtma, insandan insana dişi anofel sineklerinin ısırmasıyla bulaşan paraziter bir enfeksiyondur. Hayatı tehdit eden sıtma, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır” diyen Dr. Karaçay, bu hastalığın her yıl milyonlarca insanı etkilediğine dikkat çekti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün sıtma ile mücadele çabaları kapsamında, 2007 yılından bu yana her 25 Nisan’ın “Dünya Sıtma Günü” olarak belirlendiğini hatırlatan Dr. Karaçay, sıtmanın özellikle Doğu Akdeniz bölgesinde görüldüğünü ve DSÖ‘nün 2019 Dünya Sıtma Raporu‘na göre dünya nüfusunun yarısının bu hastalık riski altında olduğunu ifade etti.
Kimler Risk Altında?
Uzm. Dr. Meltem Öner Karaçay, “Herkes sıtmaya yakalanabilir ancak bazı gruplar, sıtmaya daha sık yakalanma ve daha ağır hastalık geliştirme riski altındadır. Bunlar arasında bebekler, beş yaşın altındaki çocuklar, hamile kadınlar, AIDS’li hastalar ve turistler sayılabilir. Bulaşma, sivrisineklerin sayısını ve hayatta kalmasını etkileyebilecek iklim şartlarına da bağlıdır” şeklinde konuştu.
Sıtma Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Sıtma belirtileri genellikle enfekte sivrisineğin ısırmasından 10-15 gün sonra kendini gösterir. Dr. Karaçay bu konuda, “Semptomlar genellikle enfektif sivrisineğin ısırmasından 10-15 gün sonra ortaya çıkar. İlk belirtiler ateş, baş ağrısı ve titremedir. P. falciparum sıtması 24 saat içinde tedavi edilmezse, ciddi hastalığa ilerleyebilir ve sıklıkla ölüme yol açabilir” diyerek uyarılarda bulundu.
Sıtma ile mücadelede erken tanı ve tedavinin hayati önem taşıdığını vurgulayan Uzm. Dr. Meltem Öner Karaçay, “DSÖ, tüm sıtma şüpheli vakaların tedaviyi uygulamadan önce mikroskopi veya hızlı tanı testi kullanılarak doğrulanmasını önermektedir” dedi. Ayrıca, vektör kontrolünün sıtma ile mücadelenin ana yollarından biri olduğunu ve riskli bölgelere seyahat edeceklerin en az iki hafta önce doktorlarına danışmaları gerektiğini belirtti.
Sıtmanın ciddi sonuçlarından korunmak için, ilaç tedavisi ve etkili vektör kontrol yöntemleri büyük önem taşımaktadır. İç mekanların ilaçlanması ve böcek ilacı uygulanmış cibinliklerin kullanılması, sıtma iletimini önlemede etkili yöntemler arasında yer almaktadır. Bu önlemler, hastalığın daha fazla yayılmasını engelleyerek enfeksiyon sayılarının azalmasına katkı sağlayabilir.
