Taiwanlı seçmenler tarihi bir seçimde William Lai’yi başkanları olarak seçtiler, bu da Çin’den giderek farklılaşan bir yolun temelini atmış oldu. Sonuç, Pekin’i rahatsız edebilir; çünkü Çin, Lai’yi görüşleri nedeniyle “sorun çıkaran” bir isim olarak adlandırıyor ve Taiwan’ın bağımsızlığına olan bakış açısı nedeniyle endişe duyuyor.
Çin, kendisine ait olduğunu iddia ettiği bu özerk yönetimli adayı, “barışçıl birleşme”yi savunurken, aynı zamanda güç kullanma olasılığını da dışlamamıştır.
Çin, Taiwan seçimini “savaş ve barış” arasında bir seçim olarak göstermişti
Pekin’in komünist hükümeti ayrıca, Taiwan’ı sekiz yıldır yöneten Lai’nin bağımsızlık yanlısı Demokratik İlerleme Partisi’ni (DPP) hor görüyor. Çin, adanın etrafındaki askeri varlığını artırmış, muhtemel bir çatışma korkularını artırmıştır.
Lai, partisi için tarihi bir başarı elde ederek üçüncü kez üst üste devlet başkanlığı kazandı. Rakipleri mağlup olduktan sonra yaptığı ilk açıklamada, bu değişimin geri dönülemez bir yol olduğunu belirterek, “Ülke doğru yolda ilerlemeye devam edecek. Geriye bakmayacağız” dedi.
Taipei sokaklarında on binlerce coşkulu destekçisine hitap ederken de zaferini bir demokrasi zaferi olarak niteledi. “Başardık. Dış güçlerin seçimimize müdahale etmesine izin vermedik. Çünkü sadece biz başkanımızı seçebiliriz” dedi. Seçim öncesi, Taiwan, Çin’in süreci etkilemeye çalıştığı suçlamasında bulunmuştu.
Ancak Lai’nin Çin’e de bir mesajı vardı. Gazetecilere daha fazla mübadele ve çatışma yerine diyalog ve ilişkileri tercih ettiğini söyledi ve Pekin ile barış ve istikrar çağrısında bulundu.
Aynı zamanda, “çin-Tayvan boğazı” statüsünü koruyacağını, bağımsızlığı aramayacağını ve Çin ile birleşmeyi de savunmayacağını, ancak “Tayvan’ı Çin’in tehditlerinden koruma” sözü verdi.
Lai, geçmişte Tayvan’ın bağımsızlığını desteklediğini ifade etmişti – ki bu, Pekin için kırmızı çizgi olarak kabul edilir – ancak son aylarda başkan olduğu takdirde bunu takip etmeyeceğini vurgulamıştı.
Lai’nin aldığı oyların yüzde 40’ıyla, ana muhalefet Kuomintang (KMT) partisinden Hou Yu-ih’i rahatça geride bıraktı. 2000 yılından bu yana, Taiwan, Pekin’e daha dostça olan KMT ve DPP arasında değişim yaşamıştır.
Taiwanlı seçmenler aynı gün parlamentolarını da seçtiler. DPP, çoğunluğunu kaybetmiş, muhalefet ise toprak kazanmış olsa da hiçbir parti parlamentoyu kontrol etmek için yeterli koltuğa sahip değil, Taiwan medya raporlarına göre.
Uzmanlar, DPP başkanı ile muhalefetin hakim olduğu bir meclisin, Tayvan’ı yönetme sürecinin daha gergin hale gelebileceğini belirtiyor.
