Antalya, 6-9 Şubat tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası Kalıtsal Kanserler Kongresi, kanserin genetik nedenlerini ve erken teşhis stratejilerini masaya yatırıyor. Kongrede konuşan Kalıtsal Kanserler Derneği Başkanı Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, kalıtsal kanserlerin Türkiye’de ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtti. Özdoğan, “Yılda 250 bin yeni kanser vakası görülen ülkemizde, bu vakaların yüzde 10 ila 20’si kalıtsal faktörlerden kaynaklanıyor. Bu da yaklaşık 25-30 bin ailenin her yıl bu sorunla mücadele etmek zorunda kaldığı anlamına geliyor” dedi.
ABD, İngiltere, İspanya, İtalya, Yunanistan ve Almanya gibi ülkelerden gelen 15 yabancı bilim insanının katıldığı kongre, 450 katılımcıya ev sahipliği yapıyor. Uzmanlar, genetik faktörlerin tespiti ve bu faktörlere dayalı tarama testlerinin yaygınlaştırılmasının önemine dikkat çekiyor.
Kalıtsal Faktörler ve Erken Teşhis Stratejileri
Prof. Dr. Özdoğan, kalıtsal kanserlerin yalnızca genetik unsurlarla sınırlı olmadığını belirtti. Çevresel faktörlerin de kanser riskini artırdığını vurgulayan Özdoğan, “Sigara, sağlıksız beslenme, alkol ve hareketsiz yaşam tarzı gibi unsurlar, kalıtsal riski daha da tetikliyor. Ancak, genetik yatkınlığa sahip bireylerin erken tanı ve müdahale süreçlerine dahil edilmesi büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Kongrede söz alan Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Ürün ise, erken teşhis ve tarama testlerinin henüz yeterli seviyeye ulaşmadığını belirtti. Ürün, “Toplumdaki risk gruplarının tespiti, bu bireylere yönelik takip ve tanı süreçlerinin hızlandırılması şart. Bilinçlendirme çalışmaları sayesinde son yıllarda farkındalık artış gösterse de tarama testlerinin yaygınlığı konusunda eksiklikler devam ediyor” diye konuştu.
Genetik Yatkınlık ve Risk Yönetimi
Kalıtsal Kanserler Derneği Başkan Yardımcısı Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Taha Bahsi ise kanserin genetik boyutuna dikkat çekti. Bahsi, “Kanser genetik bir hastalık olmasına rağmen her genetik değişim kalıtsal değildir. Kanser vakalarının yüzde 10 ila 20’sinin, bir önceki kuşaktan miras kalan mutasyonlarla bağlantılı olduğunu biliyoruz. Erken teşhis ve genetik izleme stratejileri bu nedenle büyük önem taşıyor” dedi.
Bahsi, dünya genelinde kanserin önümüzdeki yıllarda daha büyük bir kriz haline dönüşeceğini ve mevcut tedavi yöntemlerinin yetersiz kalabileceğini belirtti. Türkiye’nin kanser tedavisinde önemli adımlar attığını ifade eden Bahsi, “Özellikle yurt dışından gelen hastaların burada tedavi edilmesi, sağlık sistemimizin uluslararası boyutta kabul gördüğünü gösteriyor. Ancak burada asıl kilit nokta, kanserin ortaya çıkmasını beklemeden risk grubundaki bireylerin tespit edilmesi ve erken müdahale edilmesidir” diye konuştu.
Kongre boyunca bilim insanları, genetik testler ve önleyici sağlık stratejileri üzerinde yoğunlaşıyor. Uzmanlar, genetik faktörlerin doğru şekilde yönetilmesi ve toplumun bilinçlendirilmesi halinde kalıtsal kanserlerin kontrol altına alınabileceğine işaret ediyor.
