Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) her iki yılda bir yayımladığı İşlerin Geleceği Raporu, küresel işgücü piyasasındaki değişimleri analiz eden önemli çalışmalar arasında yer alıyor. Sabancı Üniversitesi-TÜSİAD Rekabet Forumu (REF) kapsamında düzenlenen etkinlikte, raporun güncel bulguları ele alınarak yetkin insan kaynağının geleceği tartışıldı.
13 Mart’ta gerçekleşen etkinliğin açılış konuşmasını TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Sanayi Politikaları ve Yatırım Ortamı Yuvarlak Masası Başkanı Dr. Fatih Kemal Ebiçlioğlu yaptı. Ebiçlioğlu, WEF raporuna göre önümüzdeki beş yıl içinde mevcut işlerin önemli bir bölümünün dönüşüme uğrayacağını vurgulayarak, yetkinlik açığı konusunun hem küresel ölçekte hem de Türkiye’de aciliyet gerektiren bir mesele olduğunu ifade etti. Eğitim sisteminin bilim, inovasyon ve beceri odaklı hale getirilmesinin önemine değinen Ebiçlioğlu, eğitimin her kademesinde kalite ve kapsayıcılığın artırılması gerektiğini belirtti.
Etkinlik kapsamında, WEF Yeni Ekonomi ve Toplum Merkezi‘nden Ricky Li, İşlerin Geleceği 2025 Raporu‘nun bulgularını sundu. Raporda önümüzdeki beş yıl içinde küresel işgücü dönüşümünü şekillendirecek temel faktörler arasında teknolojik gelişmeler, yeşil dönüşüm, ekonomik dalgalanmalar, jeoekonomik değişimler ve demografik dönüşümler öne çıkıyor.
Rapora göre, 2030 yılına kadar küresel çapta yaklaşık 170 milyon yeni iş yaratılması beklenirken, 92 milyon mevcut işin yerini yenilerinin alacağı öngörülüyor. İşgücü piyasasında en hızlı yükselen meslekler arasında büyük veri uzmanlığı, fintek mühendisliği, yapay zeka ve makine öğrenmesi uzmanlığı ile yazılım ve uygulama geliştiriciliği bulunuyor.
Türkiye’de Öne Çıkan Bulgular
Rapor, Türkiye işgücü piyasasında dijital erişimin yaygınlaşmasının 2025-2030 döneminde dönüşümde kritik bir rol oynayacağını belirtiyor. Özellikle robotik mühendisleri, yenilenebilir enerji mühendisleri ve otonom-elektrikli araç uzmanlarının en fazla talep gören meslekler arasında olacağı öngörülüyor.
Türkiye’de işverenlerin iş başında kullanılan becerilerin yaklaşık %44’ünün 2030’a kadar değişime uğrayacağını düşündüğüne dikkat çekilirken, bu oran küresel ortalama olan %39’un üzerinde seyrediyor. Yapay zeka, büyük veri, teknolojik okuryazarlık, ağlar ve siber güvenlik gibi alanlarda beceri ihtiyacının hızla arttığı belirtiliyor. Ayrıca çok dilliliğin Türkiye’de küresel ortalamanın üzerinde değer kazandığına işaret ediliyor.
Panelde Küresel Eğilimler Çerçevesinde Türkiye Konuşuldu
Etkinliğin ikinci bölümünde, TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Sosyal Kalkınma Yuvarlak Masası Başkanı Yılmaz Yılmaz moderatörlüğünde “Küresel Eğilimler Perspektifinden Türkiye’de İşlerin Geleceğine Bakış” başlıklı bir panel düzenlendi. ILO Türkiye Kıdemli Proje Koordinatörü Emre Dönmez, Yeditepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Demet Lüküslü ve HP Türkiye Genel Müdürü Serdar Urçar panelin konuşmacıları arasında yer aldı.
Yılmaz, çalışma hayatındaki dönüşümleri ve gelecekte yetkinliklerin nasıl şekilleneceğini değerlendirerek, dijitalleşme ve yapay zekanın işgücüne etkisi, yetenek dönüşümü ihtiyacı, dijital eşitsizliklerin azaltılması, gençlerin beklentileri ve nitelikli nüfus göçü gibi konular üzerine sorular yöneltti. Panelde, işgücü piyasasındaki değişimlerin Türkiye’ye etkileri ele alındı.
Etkinlik kapsamında yapılan sunum ve tartışmalar, iş dünyasının hızla değişen ihtiyaçlarına uyum sağlamak için bireylerin ve kurumların nasıl bir yol haritası izlemesi gerektiğine dair önemli ipuçları sundu.
