Klinik denemelerde güvenlik nedeniyle başarısız olan ilaçların oranı yüzde 56’yı aşarken, bu durum yıllık 400 milyar dolardan fazla zarara yol açıyor. İngiltere merkezli biyoteknoloji girişimi Ignota Labs, bu soruna yapay zeka tabanlı SAFEPATH platformu ile çözüm sunmayı hedefliyor. Şirket, geliştirdiği sistem ile ilaç toksisitesinin kökenini belirleyerek, güvenlik sorunları nedeniyle terk edilen ilaçları yeniden değerlendirmeye alıyor.
Bu kapsamda Ignota Labs, Montage Ventures ve AIX Ventures liderliğinde gerçekleşen yatırım turunda 6,9 milyon dolar tohum yatırımı aldı. Modi Ventures, Blue Wire Capital ve Gaingels de yatırım turuna katılanlar arasında yer aldı. Sağlanan finansman ile girişim, sorunlu ilaçları yeniden geliştirme sürecini hızlandırmayı ve PDE9A inhibitörü olarak tanımlanan ilk ilacını erken aşama klinik denemelere taşımayı planlıyor.
Şirketin toplam yatırım miktarı 7,9 milyon dolara ulaşırken, değerlemesi ise açıklanmadı. Ignota Labs CEO’su ve kurucu ortağı Sam Windsor, geleneksel güvenlik testlerinin yalnızca bir sorunun varlığını tespit ettiğini, ancak SAFEPATH platformunun bu sorunların neden ve nasıl ortaya çıktığını belirleyerek ilaçları yeniden düzenleme imkanı sunduğunu ifade etti. Windsor, “Bu finansman sayesinde, güvenlik nedeniyle terk edilmiş ilaçları kurtarma çalışmalarımızı genişletebilir ve hayat kurtaran tedavileri hastalara daha hızlı ulaştırabiliriz” dedi.
Güvenlik Nedeniyle Reddedilen İlaçlara Yeni Bir Şans
2021 yılında Cambridge‘de kurulan Ignota Labs, güvenlik kaygıları nedeniyle klinik denemelerde başarısız olan ilaçları yeniden hayata döndürmeyi amaçlıyor. Girişimin arkasındaki isimler ise Sam Windsor, Jordan Lane ve Layla Hosseini-Gerami. Windsor, daha önce Google DeepMind‘ın AlphaFold ekibinde çalışmış bir isim. Lane, klinik aşamada beş farklı ilaç geliştirme sürecinde yer alırken, Hosseini-Gerami ise Cambridge Üniversitesi‘nde yapay zeka ve cheminformatik alanlarında araştırmalar yürütmüş bir bilim insanı.
Ignota Labs‘ın kuruluş süreci, kurucularının ilaç geliştirme süreçlerindeki verimsizlikleri iyileştirme çabalarıyla başladı. Hosseini-Gerami, ilk adımlarını şöyle özetledi: “Sam ve Jordan, Nottingham Üniversitesi’nde tanıştıktan sonra on yıl boyunca ilaç keşfi alanında çalıştı. Jordan, verimliliği artıracak bir girişim başlatmayı düşünüyordu. Sam ise MBA eğitimini tamamlamıştı. AI tabanlı bir ilaç geliştirme yaklaşımı benimsemeye karar verdiler ve uzman birini ararken benimle bağlantıya geçtiler. LinkedIn üzerinden tanıştıktan sonra birkaç ay boyunca kavramsal bir model oluşturduk ve yatırım çekmeye başladık. Ekim 2022 itibarıyla şirket tam zamanlı olarak faaliyete geçti.”
Ignota Labs, kurulduğu günden bu yana SAFEPATH platformunu kullanarak ilaç geliştirme süreçlerini iyileştirdi. Şirketin ilk in-lisans edilen varlığı, menopoz sonrası 1,2 milyardan fazla kadının hayatını iyileştirme potansiyeline sahip metabolik bir sağlık ilacı oldu. Platform, bu ilacın güvenlik sorunlarını analiz ederek toksisite problemlerini çözdü ve bu süreç kemirgen modelleriyle doğrulandı.
Terk Edilen İlaçları Kurtarma Stratejisi
Ignota Labs, potansiyel taşıyan ancak güvenlik sorunları nedeniyle terk edilen ilaçları belirleyerek, geliştirme sürecini hızlandırmayı amaçlıyor. Şirketin yapay zeka platformu SAFEPATH, bu ilaçların neden başarısız olduğunu detaylı analizlerle ortaya koyuyor. Platform, cheminformatik, biyoenformatik ve çok modlu veri analizini birleştirerek ilaçların yeniden yapılandırılmasını sağlıyor.
Ignota Labs, sadece hataları tespit etmekle kalmayıp, bunların nasıl giderileceğini de belirleyen bir sistem geliştirdi. Platformun öne çıkan özellikleri arasında IgnotaNet adı verilen bir yapı yer alıyor. Bu sistem, 15.000 makine öğrenme modeli oluşturarak ilaçların hedef ve hedef dışı protein bağlanmalarını, toksisite eğilimlerini ve biyolojik yollarını analiz ediyor. Ayrıca, milyonlarca düğümden oluşan bir heterojen bilgi grafiği kullanarak ilaçların, proteinlerin, hastalıkların ve biyolojik süreçlerin ilişkisini ortaya koyuyor.
Şirketin rakiplerinden farklılaştığını belirten Hosseini-Gerami, “Biz doğrudan ilaç keşfi yapmıyoruz. Güçlü terapötik potansiyel gösteren ancak güvenlik sorunları nedeniyle klinik denemelerde başarısız olan ilaçlara odaklanıyoruz. Ayrıca, cheminformatik ve biyoenformatik yaklaşımlarını birlikte kullanarak benzersiz bir model oluşturduk.” dedi.
AIX Ventures ortağı Krish Ramadurai ise, Ignota Labs‘in ilaç geliştirme süreçlerini yeniden şekillendirdiğini belirterek, “Biyofarmasötik Ar-Ge süreçlerini deneme-yanılma yönteminden çıkarıp veriye dayalı, rasyonel bir sürece dönüştürüyorlar. Daha güvenli ve etkili ilaçlar geliştirmek için AI’yi sistematik olarak kullanmaları büyük bir dönüşüm yaratıyor. Başarısız olmuş ilaçlardan değer üretmek için müthiş bir fırsat sunuyorlar.” ifadelerini kullandı.
Gelecek Planları
Ignota Labs, kısa süre önce erlotinib ve gefitinib ilaçlarının hepatotoksisite mekanizmalarını analiz eden bir ön baskı yayımladı. Ayrıca, geliştirdiği yöntemin doğruluğunu gösteren bir makale, Royal Society of Chemistry’nin Digital Discovery dergisinde hakemli olarak yayınlandı.
Gelecek planlarına değinen Hosseini-Gerami, şirketin üç ana hedefi olduğunu belirtti: “Daha fazla umut vaat eden ilaç varlığını in-lisans etmek, mevcut ilaçlarımızı klinik sürecin daha ileri aşamalarına taşımak ve bilim, teknoloji ile iş geliştirme alanlarında ekibimizi iki katına çıkarmak.”
Yakın zamanda Cambridge Science Park’a taşınan şirket, biyoteknoloji ekosisteminin merkezinde konumlanarak büyümesini hızlandırmayı hedefliyor. Sağlanan yeni fon ile Ignota Labs, başarısız olmuş ilaçları yeniden hayata döndürme yolunda önemli adımlar atmayı sürdürecek.
