Çin’de DeepSeek ile üretken yapay zekâ alanındaki rekabet yalnızca teknolojiyle değil, fiyat stratejileriyle de derinleşiyor.
API ücretlerinde sert düşüş
Çin merkezli yapay zekâ girişimi DeepSeek, 8 Nisan’da yaptığı duyuruyla büyük dil modeli DeepSeek-R1 için API kullanım ücretlerinde yüzde 75’e varan indirime gitti. Açıklanan yeni fiyatlandırmayla birlikte, modelin kullanım maliyeti piyasadaki ortalamanın oldukça altına geriledi. Şirketin kamuya açık belgelerine göre, API çağrısı başına token fiyatı ¥0.0005 (yaklaşık $0.00007) seviyesine düşürüldü.
Bu hamle, Çin’in büyük teknoloji şirketleri arasındaki yapay zekâ yarışında maliyet rekabetinin ne denli sertleştiğini ortaya koyuyor. Baidu, 1 Nisan’da amiral gemisi büyük dil modeli ERNIE Bot (文心一言)’un ücretli katmanlarını da kapsayacak şekilde tamamen ücretsiz olduğunu açıklamıştı. Tencent ve iFlytek gibi diğer oyuncular da API hizmetlerinde indirime giderek, geliştiriciler ve kurumsal müşteriler nezdinde daha cazip hale gelmeye çalışıyor.
Maliyet rekabeti ön plana çıkıyor
Çin’de faaliyet gösteren büyük teknoloji şirketleri artık yalnızca model kapasitesiyle değil, fiyat, kullanım deneyimi ve ekosistem uyumu gibi faktörlerle de yarışıyor. Tencent Cloud, kısa süre önce Hunyuan model API’lerinde fiyat indirimi yaparken, iFlytek ise yapay zekâ servislerini sağlık ve eğitim sektörleriyle entegre şekilde sunarak kullanıcı kazanımını artırmayı hedefliyor.
Uzmanlar, yaşanan fiyat rekabetinin 2010’lu yıllarda bulut servislerinde gözlemlenen maliyet savaşlarını anımsattığını belirtiyor. O dönemde AWS ve Alibaba Cloud gibi dev sağlayıcılar, kullanım oranlarını artırmak ve kullanıcıları uzun vadede platformlarına bağlamak için fiyatları düşürmüştü. Çin’deki bu yeni eğilim, üretken yapay zekâ alanında “tanıtım” odaklı yaklaşımlardan uzaklaşıp “ticarileşme” sürecine geçildiğinin bir işareti olarak değerlendiriliyor.
Küçük oyuncular için risk artıyor
Ancak bu fiyat savaşının her oyuncu için sürdürülebilir olmadığı yönünde görüşler de var. Analistlere göre, bulut altyapısı güçlü olmayan veya büyük kurumsal desteklerden yoksun küçük ölçekli şirketlerin bu süreçte kâr marjı baskısı yaşaması olası. DeepSeek, Çin’in önde gelen akademik laboratuvarlarından birinde geliştirilen bir projeden doğmuş bir girişim ve halihazırda çeşitli Çinli teknoloji yatırım fonlarından destek alıyor. Şirket, ölçek kazanımının uzun vadede sürdürülebilirlik getireceği görüşünde.
Kurumsal pazarın önceliği maliyet olabilir
Çin’de büyük dil modeli tabanlı hizmetleri test etmeye başlayan şirket sayısının hızla arttığı gözlemleniyor. Gelişmiş model kapasitesinden ziyade maliyet etkinliğinin tercihleri şekillendirdiği bu ortamda, önümüzdeki dönemde fiyat avantajının en büyük ayrıştırıcı unsur olabileceği ifade ediliyor. Çin pazarı, prestijden çok verimliliği esas alan yapısıyla bu stratejik değişimin hızla yayılabileceği bir zemin sunuyor.