Blue Origin, uzun yıllardır geliştirdiği yarı yeniden kullanılabilir ağır kaldırma kapasitesine sahip New Glenn roketini ilk uçuşa hazırlıyor. 13 Ocak’ta Türkiye saatiyle sabaha karşı 08.00’de gerçekleştirilmesi planlanan uçuş, şirketin Blue Ring Pathfinder yükünü yörüngeye taşımayı hedefliyor. Bu yük, şirketin gelecekteki çok amaçlı uzay hareketlilik platformu Blue Ring‘in yeteneklerini test etmeyi amaçlıyor. Fırlatma, 10 Ocak’tan itibaren ertelenerek uygun deniz koşullarını beklemek zorunda kalmıştı.
2016 yılında tanıtılan ve adını NASA astronotu John Glenn‘den alan New Glenn, aslında 2012 yılında BE-4 motorunun geliştirilmesiyle birlikte tasarlanmaya başlamıştı. İlk başta iki ve üç aşamalı varyantlar olarak tasarlanan roketin nihai tasarımı zamanla değişti. 2018 itibarıyla üst aşamada kullanılan motorlar, tek bir BE-4U yerine iki adet BE-3U ile değiştirildi. Üç aşamalı varyant ise 2019’da iptal edildi.
Altyapı Çalışmaları ve Üretim Süreci
Blue Origin, New Glenn için Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndaki 36 Numaralı Fırlatma Kompleksi (LC-36)‘de büyük bir tesis inşa etti. Ayrıca NASA’nın Kennedy Uzay Merkezi’nin yakınında yer alan Space Florida Keşif Parkı‘nda üretim tesisi kuruldu. LC-36’da fırlatma rampasının inşası için iki devasa kule, 107 metrelik su kulesi ve entegrasyon tesisi gibi kritik altyapılar tamamlandı.
2021’de roketin ilk aşama simülatörü üretildi. Bu simülatör, çalışanların büyük ölçekli bir aracı taşımayı öğrenmesini sağladı. 2023 yılına gelindiğinde, New Glenn’in birinci aşamasının tank modülü test edilmek üzere LC-36’ya taşındı. Ekim 2023‘te ise ilk uçuşta kullanılacak tam birinci aşama tamamlandı ve entegrasyon tesisine nakledildi.
Test Süreci ve İlk Uçuş Hazırlıkları
Blue Origin, Eylül 2024’te ikinci aşamaya ait motorları fırlatma rampasında ateşleyerek önemli bir testi başarıyla tamamladı. Bu testte, iki BE-3U motorunun 15 saniye boyunca ateşlenmesi ve motor yönlendirme kontrolleri gerçekleştirildi. Aynı süreçte, aşamanın tank basınçlandırma kontrol sistemleri de test edildi.
Aralık ayında birinci aşama için yapılan 24 saniyelik statik ateşleme testi ise, roketin yedi BE-4 motorunun aynı anda ateşlendiği ilk test olarak kayıtlara geçti. Bu testin ardından şirket, Federal Havacılık İdaresi’nden (FAA) ticari uzay fırlatma lisansı aldı. Beş yıl geçerli olan bu lisans, New Glenn’in yörünge görevleri için kullanılmasına ve ilk aşamanın Atlantik Okyanusu’na iniş yapmasına olanak tanıyor.
Son hazırlıklar kapsamında, roket 9 Ocak’ta rampada dikey pozisyona getirildi. İlk uçuşta, New Glenn’in 2.400 km x 19.300 km yörüngeye 30 derece eğimle yerleştirilmesi planlanıyor. Blue Ring Pathfinder yükü, Dave Limp‘in açıklamasına göre, “anomali tespitini makine öğrenimiyle gerçekleştirecek bulut tabanlı bir sistem” olarak görev yapacak. Bu yük, Avustralya Mingenew, Hawaii Paumalu ve Georgia Pendergrass’ta bulunan yer istasyonlarıyla iletişim kuracak.
İniş ve Gelecek Görevler
Fırlatmanın ardından birinci aşama, Jacklyn adlı iniş platformuna inmek için 620 km uzaklıktaki bir alana yönlendirilecek. İniş sürecinde roket, üç BE-4 motoruyla yavaşlatma yanması gerçekleştirecek ve atmosfere giriş sırasında kaldırma kuvveti sağlamak için iki büyük strakes kullanacak. Yönlendirme ise dört hareketli kanat ve üst kısımdaki reaksiyon kontrol sistemi tarafından sağlanacak.
Başarılı bir iniş gerçekleşirse, Blue Origin, SpaceX‘ten sonra yeniden kullanılabilir bir yörünge sınıfı roketi başarıyla iniş yaptıran ikinci şirket olacak. İniş sonrası kurtarma ekipleri, bir uzaktan kumandalı araç kullanarak roketin alt modülüne erişecek.
New Glenn’in gelecekteki görevleri arasında NASA’nın ESCAPADE görevi, Amazon’un Kuiper uydu takımyıldızı ve Blue Moon iniş araçlarının taşınması bulunuyor.
