İsveç Eczacılık Derneği, 2025 yılı Scheele Ödülü‘nün sahibi olarak Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Profesörü Pieter Cullis’i seçtiğini duyurdu. British Columbia Üniversitesi‘nde Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Profesörü olan Cullis, ilaçların hedefe yönelik ve etkili taşınmasını sağlayan yeni nesil taşıma sistemleri konusundaki çalışmalarıyla ödüle layık görüldü.
İlaç araştırmalarında dünya genelinde öncü kabul edilen Scheele Ödülü, her iki yılda bir insan sağlığına ve yaşam kalitesine önemli katkılar sunan bilim insanlarına veriliyor. Bu yıl ödül, özellikle lipid nanoparçacıklar (LNPs) üzerinde yapılan kapsamlı çalışmalara odaklandı. Cullis ve ekibi, bu teknoloji sayesinde istenmeyen yan etkilerin önemli ölçüde azaltılmasına ve genetik materyallere dayalı ilaçların etkin bir şekilde uygulanmasına imkan tanıdı. Covid-19 mRNA aşıları ve onaylanmış birçok tedavi yöntemi, bu teknoloji sayesinde geliştirildi.
Pieter Cullis, ödüle dair yaptığı açıklamada, ödülün bireysel bir başarıdan çok, yıllardır birlikte çalıştığı araştırmacıların ve iş birliği içinde olduğu ekiplerin kolektif bir başarısını yansıttığını belirtti. “Bu ödül, birçok alanda birlikte çalıştığım iş arkadaşlarımın da başarısıdır ve onların adına kabul ediyorum.” ifadelerini kullandı.
LNP Teknolojisi Tedavilerde Yeni Kapılar Açıyor
Lipid nanoparçacıklar, lipitlerden oluşan küçük ve küresel yapılar olarak tanımlanıyor ve ilaçların hedef dokulara doğru şekilde taşınmasını sağlayarak etkinliğini artırıyor. Cullis ve ekibinin geliştirdiği iyonlaşabilir lipitlere dayalı yeni nesil LNP sistemleri, ilaçların vücutta istenmeyen tepkimelere neden olmasını en aza indiriyor. Bu yenilikçi teknoloji, özellikle Covid-19 aşıları ve kanser tedavilerine yönelik ilaçlar başta olmak üzere geniş bir kullanım alanına sahip. Ayrıca, mRNA tabanlı gen terapileri gibi yeni tedavi yöntemlerinin gelişiminde de önemli rol oynuyor.
İsveç Eczacılık Derneği CEO’su Lena Ring, yaptığı açıklamada bu ödülün gelenek ve yeniliği bir araya getirme misyonlarını yansıttığını belirtti ve “52. Scheele ödülü sahibini duyurmaktan mutluluk duyuyoruz” dedi.
Stockholm’de Düzenlenecek Ödül Töreni
Ödül töreni, 13 Kasım’da Stockholm’de düzenlenecek. Törende Cullis, çalışmalarını ve bu çalışmaların ilaç endüstrisindeki etkilerini konu alan bir konuşma yapacak. Etkinlik, dünya genelinden uzmanları ve ilaç sektörü paydaşlarını bir araya getirecek.
Cullis’in Araştırmaları ve Tıbbi Yeniliklere Katkısı
Pieter Cullis, ilaç taşıma sistemlerinde çığır açan çalışmalarıyla tanınıyor. mRNA terapisi, onun geliştirdiği lipid nanoparçacık teknolojisi sayesinde laboratuvar düzeyinden gerçek dünyaya taşındı. Bu teknoloji, özellikle Covid-19 pandemisi sırasında aşıların hızlı ve etkin bir şekilde üretilebilmesini sağladı. Kanser tedavisi gibi diğer alanlarda da bu teknolojiyle geliştirilen ilaçlar kullanılmakta. Cullis, bu çalışmaların sadece bugünkü değil, gelecekteki tedavi yöntemlerini de şekillendireceğini vurguluyor.
Scheele Ödülü Hakkında
Scheele Ödülü, ünlü İsveçli kimyager Carl Wilhelm Scheele’nin anısına 1961 yılında kuruldu. Ödül, ilaç araştırmaları ve ilgili bilim dallarında önemli başarılar elde eden isimlere veriliyor ve uluslararası alanda saygınlık taşıyor.
